Deprem ve Bankalar

Türkiye Cumhuriyeti 6 Şubatta gerçekleşen depremler ile önemli ölçüde sarsıldı. Binlerce bina çökerken on binlerce insan hayata gözlerini yumdu. Asrın felaketi olarak Türkiye tarihine geçen bu elim olay yalnızca ülke çapında değil, global bir boyutta insanları kenetledi. Devletin ve halkın yaptığı yardımlar yanı sıra birçok banka da depremzedeler için çeşitli desteklerde bulundular.

15 Şubatta tüm kanallarda yayınlanan Türkiye Tek Yürek kampanyasında; Merkez Bankası (30 milyar), Ziraat Bankası (20 milyar), Vakıfbank (12 milyar) ve Halkbank (7 milyar) toplam 69 milyar lira yardım açıkladı. Ziraat Katılım, Vakıf Katılım ve Emlak Katılım bankaları ile Emlak Konut da 1'er milyar lira bağışladı.

Ziraat Finans Grubu, AFAD’a 21 milyar TL nakdi bağışın yanı sıra zarar gören illerdeki müşterilerinin borçlarını erteleyip, hayatını kaybeden müşterilerinin de borçlarını silmiştir. Ayrıca yapılacak bağışları da faizsiz olarak taksitlendirme imkanı sunmakta. Bununla beraber ihtiyaç ürünlerini de bölgeye ulaştıran Ziraat Finans Grubu toplamda 35 milyar TL’lik bir yardım paketi açıkladı.

Vakıfbank Finans Grubu da AFAD’a 12 milyar TL dışında kendi bünyesindeki arama kurtarma ekibi VAKUR’u deprem bölgesine gönderdi. Depremzedelerin borçlarını 6 ay ile 1 yıl arası sürelerde erteleyip, vefat eden depremzedelerin de borçlarını sildi. Afet bölgesinde çalışanları ve ailelerini deprem bölgesi dışına nakilleri sağlandı. Ayrıca banka, tırlarla barınma, beslenme ve ısınma malzemeleri gönderdi. Böylece 12 milyar TL’si nakdi olmak üzere toplam 21 milyar TL katkı sağladı.

Bunların yanı sıra; İş Bankası Grubu AFAD’a 1 milyar ve inşa edilecek deprem konutları için de 1 milyar 750 milyon TL tutarında destek açıkladı. Ayrıca bölgede yapılacak çalışmalar için de 10 milyar TL’lik kaynak ayırdıklarını duyurdu. Gerçek kişiler ile KOBİ ve bu ölçekten küçük olan çiftçi ve esnaflar dâhil olmak üzere tüm bireysel ve ticari kredileri 31 Ağustos 2023 tarihine kadar ertelediğini duyurdu. Depremde hayatını kaybeden müşterilerinin ise tüm bireysel kredi borçlarını silme kararı aldığını açıkladı.

Halkbank Finans Grubu da 7 milyar TL’si AFAD’a nakdi olmak üzere toplam 16 milyar TL miktarında bağış açıkladı. Bunun yanı sıra kredileri erteleme ve hayatını kaybeden vatandaşların borçlarını silmek gibi uygulamalar üzerinde de çalıştıklarını bildirdiler.

Garanti Bankası ise 650 milyon TL bağışın yanı sıra depremde vefat eden gerçek ve tüzel kişilerin borçlarını silerken diğer depremzede müşterilerinin borçlarını erteledi. Yapılacak bağışlarda ise 6 taksit imkânı sunmakta. Bölgeye ihtiyaç dâhilinde gönüllü desteği ile ihtiyaç tırları desteğini de sundu. BBVA grubuna bağlı BBVA İspanya ve BBVA Meksika ile küresel ölçekte bağış kampanyaları yürütmektedir. Ayrıca deprem bölgelerine finansman olarak 10 milyar TL ile finansal sıkıntıları karşılamayı hedeflemektedirler.

Akbank da, afet bölgesi için bugüne kadar gerçekleştirdiği çalışmalara ilaveten 650 milyon TL destek vereceğini açıkladı. Ayrıca deprem felaketinden etkilenen illerde hesabı bulunan veyahut bu illerde yaşayan müşterilerinin ödemelerini de faizsiz olarak erteleyeceğini duyurdu.

Aynı zamanda vadesi gelmiş ya da 6 ay içinde vadesi gelecek borçlar da 6 aya kadar ertelenebilecek.

Deprem yaşandığı gün itibari ile 1500 kişilik Yapı Kredi Gönüllüleri ve 120 kişilik kurtarma ekibi YAKUT ile de bölgeye hareket eden ve kurtarma çalışmalarına destek sağlayan Yapı Kredi 580 milyon TL’lik bağışla bölgenin yeniden inşasında ve yaraların sarılmasında yer almak istediklerini açıkladı.

DenizBank ise hissedarı ENBD ile birlikte 350 milyon TL’lik bağışını açıkladı.

HSBC Türkiye de depremin yaralarını sarabilmek adına harekete geçerek 1 milyon dolarlık nakdi yardım desteğinde bulundu. ISBC Turkey ise bölgeye destek için 1 milyon TL’lik nakdi yardım açıkladı.

ING grubu da 60 milyon TL yardımın yanı sıra Kahramanmaraş Operasyon Merkezi’ne düzenli olarak 1500 kişilik barınma ve gıda destekleri gönderdi. Çalışan ve depremzedelerin bölgeden nakli için gerekli desteği sağladı. Ayrıca bölgeye 13 bin adet termal tulum, battaniye, ısıtıcı, yiyecek ve giyecek, ilaç gibi malzemeleri temin etti. Aynı şekilde deprem bölgesine 10 adet karavan ve Türk Kızılay’ı aracılığıyla 3 tır içme suyunu da bölgeye ulaştırmıştır. Çalışanları ile birlikte de gönüllü olarak sahada destek verdi.

Kuveyt Türk deprem bölgesine gönderdiği 5 tırın yanı sıra 200 milyon TL ve 10 adet karavanla da desteğini deprem bölgesine sağladı.

Burgan Bank bu kapsamda ana hissedar KIPCO Holding ve Burgan Bank Grubu’n 2 milyon dolarlık bağış, banka olarak ise 1 milyon dolarlık kaynağı deprem bölgelerine aktarıldığını bildirdi.

TEB bugüne kadar ulaştırdığı yardımların yanı sıra diğer bankalar gibi müşterilere sunulan desteğin yanında 200 milyon TL’si nakdi, 50 milyon TL’si afet bölgesindeki aileler için projelerde harcanmak için toplam 250 milyon TL bağışta bulundu.

QNB Finansbank’tan 300 milyon TL’si AFAD’a, 50 milyon TL’si de afet bölgesindekiçocuklar için harcanmak üzere toplam 350 milyon TL bağış açıkladı.

Anadolubank da AFAD’a 30 milyon TL’lik bağış açıkladı. Depremzedelerin borçlarını ertelerken hayatını kaybeden depremzedeler için de ana para dahil kredi borçlarını sildiklerini açıkladı.

Bütün bu bağışların yanı sıra; Odeabank, Albaraka Türk, Türkiye Finans gibi bankalar ve yukarıda bahsedilen bankalar, bölgedeki çalışanlarına nakdi destek ile bölgede bulunmayan ve imkânı olan çalışanlarıyla da kan bağışını devamlı olarak sağladı. Halen bölgedeki çalışmalar ve yeniden inşa için düzenli olarak yardımlar açıklamaktalar.

Genel olarak bankaların deprem öncesi ve sonrası yaptığı yatırım ve çalışmalara bakacak olursak;

Bunlar arasında şunlar yer almaktadır:

1. Acil Yardım Fonları
Bazı bankalar, deprem felaketlerinde acil yardım fonları oluşturarak müşterilerine yardımcı olmaktadır. Bu fonlar, deprem sonrası mağdur olan insanlara finansal destek sağlamak için kullanılmaktadır.

2. Uygun Faizli Krediler
Deprem felaketleri sonrasında, bankalar müşterilerine uygun faizli krediler sağlamaktadır. Bu krediler, evlerini veya işyerlerini yeniden inşa etmek için finansal kaynak sağlamak isteyen müşteriler için faydalı olmaktadır.

3. Ödeme Erteleme
Deprem felaketleri sonrasında, bankalar müşterilerine ödeme erteleme seçenekleri sunmaktadır. Bu, müşterilerin maddi zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olurken, aynı zamanda kredi notlarının zarar görmesini önler.

4. Sigorta Hizmetleri
Bazı bankalar, müşterilerine deprem sigortası gibi sigorta hizmetleri sunmaktadır. Bu, deprem felaketleri sonrasında müşterilerin zararlarını tazmin etmelerine yardımcı olur.

Bankaların Aldığı Önlemler

Türkiye'deki bankalar, deprem riskini azaltmak için birçok önlem almaktadır. Bunlar arasında şunlar yer almaktadır:

1. Afet Planları
Bankalar, deprem felaketlerine hazırlıklı olmak için afet planları oluşturmakta ve bu planları sürekli güncellemektedir. Bu planlar, müşterilerin mağduriyetlerini en aza indirmek için tasarlanmıştır.

2. Güçlü Bina Yapısı
Bankaların büyük bir kısmı, güçlü bina yapısı ve dayanıklı malzemeler kullanarak depreme karşı dirençli binalar inşa etmektedir. Bu, deprem felaketlerinde binaların çökmesini önlemeye yardımcı olur ve çalışanların ve müşterilerin can güvenliğini sağlar.

3. Acil Durum Ekipmanları
Bankalar, deprem felaketleri sırasında acil durum ekipmanlarına sahiptir. Bu ekipmanlar arasında jeneratörler, su kaynakları ve acil aydınlatma sistemleri bulunmaktadır. Bu ekipmanlar, bankaların faaliyetlerini kesintiye uğramadan sürdürmelerine yardımcı olur.

4. Personel Eğitimi
Bankalar, personel eğitimi ile deprem riski ile ilgili farkındalık yaratmakta ve deprem felaketleri sonrasında ne yapılması gerektiği konusunda personelini eğitmektedir. Bu, müşterilerin güvenliğini sağlamak için önemli bir adımdır.

Sonuç olarak Türkiye'deki bankalar, deprem riski ile ilgili birçok önlem almaktadır. Bankaların deprem felaketlerinde müşterilerine sunduğu yardımlar ve aldığı önlemler sayesinde, müşterilerin can güvenliği ve finansal kayıpların en aza indirgenmesi amaçlanmaktadır. Ancak, bireysel olarak da deprem riskine karşı tedbirler almak önemlidir. Deprem sırasında güvenli alanlarda bulunmak, deprem sigortası yaptırmak ve deprem çantası hazırlamak gibi basit önlemlerle deprem felaketlerinde kayıplar azaltılabilir.